Borelioza a choroby psychiczne

Istnieje coraz więcej dowodów na to, że borelioza powoduje szereg zaburzeń psychicznych. Odpowiedzialne za to są autoimmunologiczne i metaboliczne efekty zakażenia, zarówno boreliozą jak również koinfekcjami.
 
Mogą to być takie zaburzenia jak: 

Obecnie istnieje ponad 100 poznanych, różnych czynników zakaźnych, które zarówno bezpośrednio jak i poprzez reakcje autoimmunologiczne oraz metaboliczne, powodują choroby psychiczne. Są to bakterie (w tym krętki), wirusy, pierwotniaki, pasożyty.  

Pierwszym powszechnym tego typu zakażeniem, z którym mieliśmy do czynienia była kiła. Sprawiło ono, że szpitale psychiatryczne wypełniły się pacjentami. Na szczęście wynalazek penicyliny pozwolił na uporanie się z infekcją. Niestety krętek Borrelii nie jest już tak podatny na leczenie antybiotykami i to właśnie on może być odpowiedzialny za większość zaburzeń neuropsychiatrycznych. 

Istnieją trzy podstawowe typy zakażeń bakterią Borrelia, powodujące objawy neuropsychiatryczne:

Pacjenci z boreliozą mogą być objęci nie tylko jednym, lecz nawet każdym z tych typów infekcji. 

Objawy ze strony układu neurologicznego związane są m. in. z działaniem autoimmunizacji i pro zapalnym działaniem cytokinin, będących efektem zakażenia. Np. niektóre antygeny białek wiciowych Borelii, są odpowiedzialne za prozapalną odpowiedź organizmu, powodującą neurodegeneracyjne zmiany mózgu.

Poza tym, na skutek nie do końca poznanych mechanizmów, bakteria prowokuje organizm do produkcji neurotoksyn. Dwie najważniejsze to kwas chionolinowy i gossypol. Krętki powodują, że mikroglej w mózgu przekształca tryptofan w kwas chinolinowy, powodujący zakłócanie produkcji neuroprzekaźników, uszkadzanie połączeń synaptycznych, atrofię mózgu i śmierć neuronów. Gossypol powoduje zaś spadek poziomu testosteronu, zmęczenie, słaby popęd seksualny, osłabienie układu odpornościowego i nadnerczy.  

Za niektóre przewlekłe objawy boreliozy odpowiedzialne mogą być już nie same krętki, lecz bliżej nie poznane, samonapędzające się procesy, najczęściej o podłożu autoimmunologicznym. Dużą rolę mogą odgrywać także zaburzenia snu i nieustający stres. Każdy pacjent może mieć unikalny i zmienny obraz kliniczny. Przed zakażeniem większość była stosunkowo młodymi, zdrowymi i aktywnymi ludźmi. U niektórych infekcja ma przebieg utajony, przez długi okres nie dając żadnych objawów. U innych objawy mają powracający i ustępujący przebieg.

U jeszcze innych szybko postępując, może powodować szereg objawów wieloukładowych, które mogę być zarówno neuropsychiatryczne jak i somatyczne. Manifestacje neuropsychiatryczne mogą być poznawcze, emocjonalne, behawioralne lub wegetatywne.  

Rozwijając nieco poszczególne typy zaburzeń neuropsychiatrycznych związanych z boreliozą, otrzymamy bardzo duże spektrum różnych jednostek chorobowych:

Opracowano na podstawie publikacji:

Neuropsychiatric Lyme Borreliosis: An Overview with a Focus on a Specialty Psychiatrist’s Clinical Practice


Robert C. Bransfield